Chrapanie. Jak można je wyleczyć?

Chrapanie – objaw choroby, czy tylko dokuczliwy problem?

Przez lata uważano chrapanie za uciążliwą bardziej dla partnera, niż chrapiącego, przypadłość. Głośne chrapanie utrudniało spanie drugiej osobie. I to właśnie brak wysypiania się nie chrapiącego partnera było przez długi czas największym problemem we wspólnych sypialniach. Dziś już wiemy, że chrapanie (mogące być oznaką występującego OBS) w dużo większym stopniu zaburza zdrowe oddychanie, a co za tym idzie dobry sen samego chrapiącego. I w żadnym wypadku nie może być bagatelizowane.

Czym jest chrapanie?
Chrapanie jest objawem utrudnionego przepływu powietrza przez gardło. To zjawisko akustyczne, powstające podczas snu w wyniku częściowego zamknięcia górnych dróg oddechowych. Typowe dla chrapania dźwięki powstają w wyniku wibracji podniebienia miękkiego stykającego się z tylną ścianą gardła lub nasadą języka. Nie każde chrapanie jest szkodliwe dla zdrowia. Jednak każde powinno być zbadane celem wykluczenia obturacyjnego bezdechu sennego.

Jeszcze zanim poddamy się specjalistycznemu badaniu na OBS (tzw. badanie polisomnograficzne), możemy sami z pomocą naszego partnera postarać się określić rodzaj naszego chrapania. Zaniepokoić mają prawo nas: głośne chrapanie, możliwe do zaobserwowania przerwy w oddychaniu, duszenie się z zaczerpywaniem oddechu podczas snu, niespokojny sen. Zauważanie tych objawów możliwe jest tylko przez naszego partnera. Chrapiąca osoba zwykle jest ich sama nieświadoma.
Jeśli chcemy sprawdzić, jak poważne może być nasze chrapanie warto poprosić partnera, żeby przyjrzał się pracy naszej klatki piersiowej w czasie snu. Przerwy w oddychaniu, występujące przy całkowitym zamknięciu dróg oddechowych, są zauważalne w ruchu naszej klatki. W trakcie oddychania potrafi się ona zatrzymać nawet na kilkanaście sekund. Takie przerwy w oddychaniu u chorych cierpiących na OBS mogą się powtarzać nawet kilkadziesiąt razy w ciągu nocy. Obok tych momentów, charakterystyczne są też inne, polegające na próbach bardziej nagłego nabrania powietrza, poprzedzonego wcześniejszym lekkim duszeniem się śpiącego. Sam chrapiący zwykle nie pamięta nocnych epizodów bezdechów sennych. Jednak czujny partner jest w stanie je odnotować.

Pamiętajmy! Nie każda osoba chrapiąca ma bezdech, ale każda osoba cierpiąca na Obturacyjny Bezdech Senny chrapie.

Możliwe przyczyny chrapania

W czasie niezakłóconego snu nasz organizm odpoczywa i serce pracuje wówczas wolniej. Jednak u chrapiącego serce pracuje szybciej, wzrasta też ciśnienie, a dotlenienie organizmu zmniejsza się nawet o 30 procent. Wszystko to staje się jeszcze bardziej niebezpieczne, kiedy nasze chrapanie trwa stale i od dawna. Stąd tak istotnym jest poddanie się badaniu i wykluczenie innych, niż obturacyjny bezdech senny, przyczyn chrapania.

Inne przyczyny chrapania i metody radzenia sobie z nim (przy wykluczonym OBS) 

Wśród innych przyczyn chrapania wymienić można przyczyny laryngologiczne, takie jak skrzywiona przegroda nosowa; przerośnięte migdałki podniebienne; polipy; za duże podniebienie miękkie. W takich wypadkach pomóc nam może wizyta u lekarza laryngologa i korekta zabiegiem danej przypadłości. Lekkie przypadki chrapania, po wykluczeniu OBS, można starać się leczyć dostępnymi na rynku preparatami farmaceutycznymi, jak krople i spraye do nosa, czy również środki do płukania jamy ustnej lub gardła. Istnieją również specjalne aparaty ortodontyczne, zakładane na noc, tak aby uniemożliwić zapadanie się języka w kierunku krtani. Wśród najnowocześniejszych innych metod na chrapanie wymienia się też: termoterapię bipolarną aparatem Celon (radiotermoablacja, RTA), metodę Koblacji i implanty podniebienne PET. Technikę Celon stosuje się przy laryngologicznych przyczynach chrapania, takich jak: przerost nasady języka lub języczka; nadmiernie wiotkie i wydłużone podniebienie miękkie; przerost i obrzęk małżowin nosowych; przerost migdałków podniebiennych; polipy nosa. Zarówno Technika Celon, jak i metoda Koblacji są zabiegami wykonywanymi pod znieczuleniem miejscowym. Ostatnia metoda PET, czyli implantów podniebiennych jest metodą uzupełniającą do dwóch wymienionych wyżej.

Do jakiego lekarza się udać kiedy chrapiemy?

Ponieważ jak widać przyczyny chrapania mogą być różne, warto w pierwszej kolejności wykluczyć te, powodowane przez przypadłości laryngologiczne. Stąd nasze pierwsze kroki należy skierować do lekarza pierwszego kontaktu, który da nam skierowanie do laryngologa. Jeśli ten orzeknie, że nie widzi zmian sugerujących, że problem chrapania może mieć podłoże laryngologiczne, wówczas następnym krokiem jest zapisanie się na badanie polisomnograficzne. Te przeprowadza lekarz pulmonolog. Badania takie wykonywane są najczęściej w szpitalach bądź pracowniach badań snu. Jest ich w Polsce już ponad 80. Można również wykonać je w domu pacjenta. Więcej o badaniu potwierdzającym OBS znajdziecie Państwo TUTAJ